نتایج آخرین نظرسنجی «ایسپا» نشان می‌دهد فیلتر شدن اینستاگرام و واتس‌اپ در شهریور ماه ۱۴۰۱ تاثیر چندانی روی استفاده کاربران از اینستاگرام نگذاشته اما باعث کاهش تعداد کاربران واتس‌اپ شده است. در سوی دیگر، فیلترینگ باعث جهش قابل توجه کاربران «ایتا»، «بله» و «روبیکا» شده است. طبق این نظرسنجی، اینستاگرام همچنان و با وجود فیلترینگ، محبوب‌ترین پلتفرم اجتماعی در ایران است.
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، طی این نظرسنجی از ۳۹۹۰ نفر از ایرانیان بالای ۱۸ سال در مناطق شهری و روستایی، در روزهای ۲۰ تا ۲۴ شهریور ۱۴۰۳ به شکل حضوری در رابطه با استفاده از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی سوال کرده است.
زور فیلترینگ به کاربران نمی‌رسد
نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد تعداد کاربران اینستاگرام و واتس‌اپ در پایان دولت دوازدهم به بالاترین میزان از آذرماه ۹۴ رسیده بود.
۷۱.۴ درصد از شرکت‌دهندگان در نظرسنجی ایسپا، در تیرماه ۱۴۰۰ از واتس‌اپ و ۵۳.۱ درصد از اینستاگرام استفاده می‌کردند. ۴۰.۴ درصد نیز کاربر تلگرام بودند اما پس از آن تیرماه ۱۴۰۰ روند نزولی آغاز شد.
حدود یک سال پس از آن یعنی شهریورماه ۱۴۰۱، با فیلتر شدن اینستاگرام و واتس‌اپ، محدودیت‌های اینترنتی نیز شدت بیشتری پیدا کرد. داده‌های ایسپا نشان می‌دهد این اتفاق نه تنها باعث سقوط کاربران اینستاگرام و تلگرام نشده بلکه کاربران این دو پلتفرم بی‌توجه به فیلترینگ، روند رشد خود را طی کرده‌اند.
اکنون ۵۰.۶ درصد از کاربران از اینستاگرامِ فیلترشده استفاده می‌کنند، عددی که فاصله چندانی با اوج این شبکه اجتماعی در تیرماه ۱۴۰۰، زمانی که فیلترینگی در کار نبود ندارد.
تلگرام که از فروردین‌ماه ۹۷ در ایران فیلتر است نیز چنین وضعیتی دارد. با رشد کاربران واتس‌اپ در ایران در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، کاربران تلگرام در حال ریزش بودند تا جایی که در خردادماه ۱۴۰۱ تنها ۳۱.۶ درصد از افراد از تلگرام استفاده می‌کردند، اما زمانی که واتس‌اپ فیلتر شد دیگر استفاده از پیام‌رسان پرایراد متا منطقی نبود و کاربران ترجیح دادند تلگرام را جایگزین آن کنند. اکنون این پیام‌رسان در حال بازپس‌گیری جایگاه پیشین خود است و ۳۹.۳ درصد کاربران در شهریورماه ۱۴۰۳ از آن استفاده می‌کنند.
طبق نظرسنجی ایسپا، پس از اینکه واتس‌اپ فیلتر شد بسیاری از مردم زحمت اتصال با فیلترشکن به آن را تحمل نکردند. در حالی که خردادماه ۱۴۰۱ حدود ۷۱ درصد کاربران از واتس‌اپ استفاده می‌کردند، این نسبت اکنون به ۳۳.۳ درصد سقوط کرده است.
دوپینگ پیام‌رسان‌های ایرانی با فیلترینگ
روند رشد سه پلتفرم بله، ایتا و روبیکا نشان می‌دهد این پلتفرم‌ها در طول سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۱ نتوانسته‌اند نظر مردم را چندان به خود جلب کنند تا اینکه شدت گرفتن فیلترینگ در شهریورماه ۱۴۰۱ به کمک‌شان آمده است.
خردادماه ۱۴۰۱، بله ۲.۲ درصد، ایتا ۴.۶ درصد و روبیکا ۵.۷ درصد کاربران را جذب کرده بودند اما پس از شهریورماه ۱۴۰۱، روند رشد کاربرانشان جهشی معنادار یافته است.
اکنون ۹.۷ درصد کاربران از بله، ۲۸.۹ درصد از ایتا و ۲۸.۵ درصد از روبیکا استفاده می‌کنند.
تازه‌ترین نظرسنجی ایسپا: رشد بله، ایتا و روبیکا مدیون تشدید فیلترینگ است
